Ga de strijd aan met de normaalverdeling in het onderwijs

Want er is helemaal niets normaals aan lage resultaten

Stel dat je de normaalverdeling gebruikt om te kijken naar de leerresultaten van een groep kinderen. Je gebruikt dan een model waarmee het logisch lijkt dat een deel van de leerlingen lage resultaten haalt. “Dat is toch in iedere groep zo?”. En als het logisch lijkt dat een deel van de leerlingen lage resultaten haalt, is het dan ook logisch dat het met een deel van leerlingen niet lukt om de leerdoelen te beheersen? “Logisch toch?”. Maar dan kom je al snel in de buurt van termen als ‘sterke’ leerlingen en ‘zwakke’ leerlingen. En dan kunnen we niet meer heen om lage verwachtingen…

Ga de strijd met de normaalverdeling in het onderwijs aan op vier niveaus

Zoek bewust naar meer ‘hoge resultaten’, een ‘sterke beheersing’, voor alle leerlingen een beheersing ‘op niveau’, bouw aan de basis waar sprake is van een ‘matige beheersing’ en voorkom dat kinderen afhaken door ‘lage resultaten’.

Hieronder per niveau een korte reflectie.

Niveau 1: Zoek hoge resultaten

Op het eerste niveau gaan we de strijd aan met de normaalverdeling door bewust te zoeken naar meer hoge resultaten dan je op grond van de statistiek ‘mag’ verwachten. Welke leerlingen die de leerstof goed beheersen kun je zo uitdagen dat ze hun grenzen verleggen en meer bereiken dan ze zelf misschien voor mogelijk hadden gehouden? Op welke manier zorg je dat die sterke groepsles iets extra’s krijgt om te zorgen dat ook leerlingen met een stevige basis ‘aan’ worden gezet?

Wat nou als je op zoek gaat naar 30% hoge resultaten waar de normaalverdeling je hier misschien met 20% tevreden zou laten zijn?

Niveau 2: Werk aan een sterke(re) beheersing

Op het tweede niveau gaat het om sterke groepslessen op een hoog niveau. Op deze manier werk je aan een sterke beheersing van leerlingen die anders de doelen misschien net ‘op niveau’ zouden beheersen. Als jij je lesniveau richt op ‘net voldoende’, dan is dat waarschijnlijk wat de leerlingen bereiken. Ben jij tevreden met een beheersing van 60-70% procent? Of richt je je op minimaal 80% en zo mogelijk 90-100%? Juist door te investeren in sterk handelen en te doen wat werkt kun je een groot verschil maken voor je leerlingen en bereiken veel meer leerlingen een sterke beheersing.

Wat nou als je je hiermee zou richten op minimaal 55% sterke resultaten én hoge resultaten waar de normaalverdeling je hier misschien met 40% tevreden zou laten zijn?

Niveau 3: Werk aan een beheersing ‘op niveau’

Op het derde niveau gaat het om het vanaf groep 1 ondersteunen van de ontwikkeling van leerlingen om met hen steeds tot een beheersing op niveau te blijven komen. Het gaat hier om leerlingen die anders iedere keer tot een matige beheersing zouden komen. Van die matige beheersing weten we dat er in de loop van de jaren haast vanzelf een ‘achterstand’ wordt opgebouwd. Een vervelend woord wat niets zegt over het kind, maar wel over wat ons systeem doet met kinderen met matige beheersing. Hoe langer het lukt om met deze leerlingen toch tot een beheersing ‘op niveau’ te komen, hoe steviger de basis is waarop zij in de jaren daarna verder kunnen ontwikkelen.

Wat nou als je je hiermee zou richten op minimaal 80% resultaten ‘op niveau’ waar de normaalverdeling je hier misschien met 60% tevreden zou laten zijn?

Dat zou ook betekenen dat je je zou richten op maximaal 20% resultaten ‘onder niveau’ waar de normaalverdeling je hier misschien met 40% tevreden zou laten zijn?

Niveau 4: Voorkom dat kinderen uitvallen door ‘lage resultaten’

Op het vierde niveau gaat het om de leerlingen die meer dan de standaard aanpak nodig om tot beheersing te komen. Het zijn de leerlingen met wie jullie (te) lage resultaten behalen. Het gevaar is dat hun beheersing onvoldoende zal zijn om volgende stappen te zetten en aansluiting te houden bij het onderwijs in de groep. Soms krijgen deze leerlingen al snel een ‘eigen leerlijn’, terwijl zij feitelijk goed onderwijs hebben gemist. Hoe goed is jullie aanpak om leerlingen met een matige beheersing toch mee te nemen en te voorkomen dat zij uitvallen? Zijn jullie je ervan bewust dat lage resultaten in eerste instantie iets zeggen over jullie onderwijs en niet over het kind? Stel dat het helemaal niet normaal is dat er in ieder leerjaar wel een leerling zit met een ‘eigen leerlijn’?

Wat nou als je je hiermee zou richten op maximaal 5% (te) lage resultaten waar de normaalverdeling je hier misschien met 20% tevreden zou laten zijn?

Ga de strijd aan met de normaalverdeling

Al jaren geleden publiceerde het CPS het boek ‘Gouden regels voor een sterke school’. In feite zie je in dit boek deze vier niveaus van de strijd tegen de normaalverdeling al terug. Zij maakten destijds een vertaling naar de CITO-toetsen, maar deze manier van kijken staat los van het gebruikte LVS.

Op welke manier zoek jij bewust naar (meer) hoge resultaten? Op welke manier werk jij bewust aan een sterke(re) beheersing? Op welke manier werk jij met alle leerlingen aan beheersing ‘op niveau’? Op welke manier voorkom jij dat kinderen uitvallen door ‘lage resultaten’?

Op ieder niveau kun je zorgen dat er meer leerlingen tot beheersing komen dan de normaalverdeling doet vermoeden. De normverdeling die uitgaat van de statistiek die iedere leerling hetzelfde biedt en daarom verschillende resultaten verwacht. Ga de strijd aan door leerlingen verschillende aanpakken te bieden om tot minimaal dezelfde resultaten te komen.

Geloof dat het wél kan en maak het verschil!

Kijken naar resultaten 1 – Als je onderwijs perfect is, heb je geen toetsen nodig

Kijken naar resultaten 2 – Ga de strijd aan met de normaalverdeling in het onderwijs

Kijken naar resultaten 3 – Zijn wij de school die deze leerlingen nodig hebben?

Kijken naar resultaten 4 – Kijken met Leerling in beeld (28 januari 2025)

Kijken naar resultaten 5 – Kijken met IEP (4 februari 2025)

Deze serie blogs raakt aan de inhoud van de masterclass Hoge verwachtingen & Passende resultaten.

Klik hier voor meer informatie over deze masterclass.

Eens verder praten over resultaten?

Fijn om even te klankborden…

Deze website geeft je een eerste indruk van waar Puzzel Mij voor staat. Vanuit het motto Kwaliteit is mensenwerk! werken wij aan onderwijskwaliteit, onderwijskundig leiderschap en sterke teams. Neem contact met ons op om te ontdekken wat we daarin voor jouw school/organisatie kunnen betekenen.

Schakel JavaScript in je browser in om dit formulier in te vullen.